Στην Τύρο και την Σιδώνα

Την τελευταία μέρα του ταξιδιού το πρόγραμμα προέβλεπε επίσκεψη στην Τύρο και την Σιδώνα. Οι δύο αυτές πόλεις είναι στον νότο του Λιβάνου και όσοι ασχολούνται με την διεθνή πολιτική ξέρουν ότι ο νότος της χώρας ελέγχεται από την Χεζμπολά. Η κίτρινη σημαία της οργάνωσης κυματίζει σχεδόν παντού ενώ δύσκολα θα δει κάποιος γυναίκα χωρίς μαντήλα ή ακόμα και αμπάγια (το μαύρο φόρεμα που καλύπτει τα πάντα εκτός από τα μάτια).

Δεν φαίνεται καθαρά αλλά η σημαία δείχνει την εικόνα του ιδρυτή της οργάνωσης, ένα Καλάσνικοφ και κάποια λόγια στα αραβικά

Και αμπάγια Chanel βεβαίως - βεβαίως

Όσοι διάβαζαν ιστορία στο σχολείο θα θυμούνται ότι η Τύρος ήταν νησί και ότι ο Μέγας Αλέξανδρος την πολιόρκησε 7 μήνες μέχρι να χτίσει έναν διάδρομο που ένωνε το νησί με την στεριά κι έτσι να την καταλάβει. Τώρα το νησί, με τις προσχώσεις, έχει ενωθεί με την στεριά και βέβαια η πόλη εκτείνεται σε όλη την περιοχή. Ξεκινήσαμε την ξενάγηση μας από την (παλιά) στεριά όπου βρίσκονται ερείπια από την Ρωμαϊκή εποχή.

Όπως όλες οι πόλεις της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας έτσι και η Τύρος είχε υδραγωγείο...

... και ιππόδρομο.

Μετά πήγαμε και στο κομμάτι της Τύρου που ήταν νησί.

Στην Τύρο η Ρωμαϊκή αίγλη ενώνεται με το ισλάμ του 21ου αιώνα και την μιζέρια της Αραβίας.

Συνεχίσαμε στην Σιδώνα για να επισκεφθούμε το παραθαλάσσιο κάστρο της πόλης (chateau de la mar) το οποίο χτίστηκε την εποχή των σταυροφοριών...

... και τα σουκ, δηλαδή τα στενάκια με την παλιά αγορά, της πόλης.

Πριν φύγουμε από την Σιδώνα περάσαμε να δούμε κι ένα αναστηλωμένο caravan serai, δηλαδή ένα χάνι όπου σταματούσαν τα καραβάνια για διανυκτέρευση.

Τέλος πήραμε τον δρόμο της επιστροφής στην Βηρυτό  κάνοντας μια στάση για να αγοράσουμε τα ξακουστά γλυκά της Βηρυτού.

Και λίγα λόγια για την χώρα: Η τελευταία επίσημη απογραφή στον Λίβανο έγινε το 1932 επί της Γαλλικής Εντολής (μετά τον Α’ ΠΠ η Κοινωνία των Εθνών έδωσε εντολές στην Γαλλία και στην Αγγλία για την διακυβέρνηση των Επαρχιών της χαμένης από τον πόλεμο Οθωμανικής αυτοκρατορίας στην Μέση Ανατολή. Έτσι η Γαλλία ανέλαβε την Συρία, η οποία τότε περιλάμβανε και τον Λίβανο και η Αγγλία ανέλαβε την Παλαιστίνη, εκεί που τώρα είναι το Ισραήλ). Από τότε δεν έχει γίνει καμμία επίσημη απογραφή και η εκτίμηση του ΟΗΕ είναι ότι ο πληθυσμός της χώρας είναι γύρω στα 6 εκατομύρια. Σύμφωνα με την ξεναγό μας οι Λιβανέζοι είναι περίπου 4,5 εκατομύρια, 400 χιλιάδες είναι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες απ’ όλους τους πολέμους με το Ισραήλ (1948, 1967, 1973) και από τον μαύρο Σεπτέμβρη όταν ο Χουσεΐν της Ιορδανίας έδιωξε τον Αραφάτ και τους Παλαιστινίους από τα Ιορδανικά εδάφη. Πλέον αυτών, άλλο 1,5 εκατομύριο περίπου Σύροι έχει έρθει τα τελευταία 10 χρόνια πρόσφυγες από τον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Γίνεται αντιληπτό ότι όλοι αυτοί επιβαρύνουν το κράτος το οποίο δεν είναι και στα καλύτερα του.

Ο πληθυσμός διαιρείται σε πάρα πολλές κατηγορίες με βάση την θρησκεία του. Έτσι από πλευράς Χριστιανών διαιρούνται σε Μαρωνίτες (που αποτελούν την πλειοψηφία), Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες, Ουνίτες (εκεί λέγονται Ελληνοκαθολικοί), Μονοφυσίτες και Ιεχωβάδες. Από πλευράς Μουσουλμάνων έχουμε Σουνίτες (πλειοψηφία στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς), Σιίτες, Δρούζοι και Αλαουίτες. Επίσημα αναγνωρίζονται 18 διαφορετικά δόγματα. Βάσει της θρησκείας έχει γίνει και η κατανομή της εξουσίας. Ο Πρόεδρος είναι πάντα Μαρωνίτης, ο Πρωθυπουργός Σουνίτης, ο Πρόεδρος της Βουλής Σιίτης, ο Υουργός Εξωτερικών Ορθόδοξος ενώ στο Υπουργικό Συμβούλιο εκπροσωπούνται και τα 18 δόγματα. Το Κοινοβούλιο είναι μοιρασμένο 50/50 σε Χριστιανούς και Μουσουλμάνους.

Το 1975 ξέσπασε ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάμων ο οποίος έληξε το 1990. Οι Χριστιανοί ήταν κυρίως Δυτικόφιλοι ενώ οι Μουσουλμάνοι Ρωσόφιλοι και παναραβιστές. Στον πόλεμο ενεπλάκησαν ξένες δυνάμεις, όπως Ισραήλ και Συρία, οι οποίοι υποστήριζαν όποιους έκριναν καταλληλότερους για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους ενώ κατά την διάρκεια του πολέμου οι συμμαχίες, ακόμα και μεταξύ των Λιβανέζων, άλλαζαν γρήγορα και απρόβλεπτα. Ουσιαστικά από τον εμφύλιο η χώρα δεν έχει ορθοποδήσει. Το 1991 όλες οι πολιτοφυλακές διαλύθηκαν με εξαίρεση την Χεζμπολά που αρνήθηκε να το πράξει. Η Χεζμπολά είναι σιίτικη οργάνωση και πρακτικά ελέγχει τη νότια Βηρυτό και το νότιο τμήμα της χώρας. Σε πολλές περιοχές έχει υποκαταστήσει το κράτος χτίζοντας νοσοκομεία και άλλα ευαγή ιδρύματα στα οποία προσλαμβάνει υπαλλήλους τούς συγγενείς των βομβιστών αυτοκτονίας (οι οποίοι θεωρούνται μάρτυρες βέβαια), κάνει διανομή νερού, αποκομμιδή απορριμμάτων κλπ.

Η ΔΕΗ της χώρας έχει φαληρίσει με αποτέλεσμα να υπάρχει ηλεκτικό ρεύμα λίγες ώρες την ημέρα. Όπως μας έλεγε η ξεναγός μας τώρα έχουν βελτιωθεί τα πράγματα αφού έχουν ρεύμα περίπου 4-5 ώρες την ημέρα από 1-2 που είχαν μέχρι πρόσφατα. Τις υπόλοιπες ώρες βέβαια δουλεύουν οι γεννήτριες παντού.

Κατά την Χριστιανή ξεναγό μας πολλά από τα δεινά της χώρας οφείλονται στους Παλαιστινίους οι οποίοι ζώντας σε στρατόπεδα προσφύγων ριζοσπαστικοποιούνται, φανατίζονται και χειραγωγούνται από την Χεζμπολά. Πού και πού η Χεζμπολά κάνει κάποια κρούση στο Ισραήλ, όπως το 2006 που μπήκαν και απήγαγαν 2 Ισραηλινούς στρατιώτες και μετά μπαίνει το Ισραήλ, το οποίο δεν έχει δεύτερες σκέψεις, και τα κάνει γης μαδιάμ. Το 2006 βομβάρδισε περιοχές που ελέγχονται από την Χεζμπολά από την Βυρητό και νοτιότερα αλλά και όπου αλλού έκρινε όπως γέφυρες και δρόμους που χρησιμοποιούντο για τον ανεφοδιασμό της Χεζμπολά από την Συρία.

Στην κοιλάδα Μπεκαά και την Βυρητό

Το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου, κινηθήκαμε δυτικά προς την κοιλάδα Μπεκαά στα σύνορα με την Συρία. Όσοι ασχολούνται με τα διεθνή ίσως θυμούνται ότι σ' αυτήν την κοιλάδα φιλοξενείτο ο Οτσαλάν πριν το διώξει ο Άσσαντ (τότε τον έλεγχο της κοιλάδας τον είχε η Συρία παρ' ότι ανήκει σε άλλη χώρα) και αρχίσει τις περιπλανήσεις στην Ευρώπη πριν καταλήξει στην Ελληνική πρεσβεία στην Κένυα και απο εκεί στα χέρια των Τούρκων (με την ηθελημένη ή αθέλητη συνεισφορά της χώρας μας) και το νησάκι Ιμραλί.

Ανεβήκαμε την οροσειρά που φέρει το ίδιο όνομα με την χώρα...

... και φτάσαμε σε ένα χωριό λίγα χλμ από τα Συριακά σύνορα με το όνομα Anjar. Το χωριό ήταν στους προηγούμενους αιώνες σημείο στάσεως των καραβανιών που έκαναν την διαδρομή Δαμασκό – Βηρυτό (caravan serai) κι εκεί έχει έναν αρκετά μεγάλο αρχαιολογικό χώρο.

Φεύγοντας από το Anjar πήγαμε στην πόλη Baalbek η οποία στα ελληνικά λεγόταν Ηλιούπολις. Εκεί βρίσκεται ένας μεγάλος αρχαιολογικός χώρος που περιλαμβάνει τρεις (τουλάχιστον) ΤΕΡΑΣΤΙΟΥΣ ναούς, του Διός, του Βάκχου και της Αφροδίτης.

Ότι έχει απομείνει από το ναό του Διός που είχε 53 κολώνες

Το μέγεθος είναι εμφανές

Ο ναός του Βάκχου

Κι εδώ το μέγεθος είναι εμφανές

Υπάρχουν ωραίες παραστάσεις στα υπέρθυρα...

... ενώ πολλοί περιηγητές που πέρασαν από εκεί θέλησαν να αφήσουν ανεξίτηλο το πέρασμα τους χαράζοντας τα ονόματα τους στον τοίχο του ναού, μεταξύ αυτών και ο Πατριάρχης Αντιοχείας το 1886 Γεράσιμος.

Επιστρέφοντας προς την Βυρητό κάναμε μια στάση για οινογευσία στο οινοποιείο του Ksara. Το ενδιαφέρον στο συγκεκριμμένο οινοποιείο είναι ότι οι χώροι παλαίωσης των κρασιών είναι σε υπόγειες στοές οι οποίες ήταν μέρος ενός καθολικού μοναστηριού αν και οι στοές υπήρχαν εκεί από την αρχαιότητα πριν το μοναστήρι.

Την Κυριακή 19 Φεβρουαρίου ήταν στο πρόγραμμα να περπατήσουμε στο κέντρο της Βηρυτού. Θες ότι ήταν νωρίς Κυριακή πρωί, θες ότι αυτήν την εποχή γίνονται κάποιες διαδηλώσεις στην πόλη για την οικονομική κατάσταση της χώρας, το κέντρο της πόλης ήταν τόσο έρημο όσο ίσως δεν ήταν ούτε στο σκληρό lockdown της χώρας. Αφού περάσαμε έξω από ένα τζαμί όπου υπήρχαν 5-6 άνθρωποι...

... ...στο υπόλοιπο κέντρο ήμαστε μόνοι μας.

Σε ορισμένα κτίρια ήταν εμφανή τα αποτελέσματα της ισχυρότατης έκρηξης που έγινε στο λιμάνι της χώρας τον Αύγουστο του 21.

Μετά κάναμε μια βόλτα στην παραλιακή λεωφόρο της πόλης η οποία, όπως και σε άλλες αραβικές παραλιακές πόλεις, είναι γνωστή ως Corniche...

... καταλήξαμε στο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης.

Μετά το μεσημέρι φύγαμε νοτιοδυτικά της πόλης προς το εντυπωσιακό παλάτι Beitaddine το οποίο χτίστηκε τον 19ο αιώνα και τώρα είναι η θερινή κατοικία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Στο παλάτι υπάρχουν και πολλά βυζαντινά ψηφιδωτά

Στον δρόμο της επιστροφής κάναμε μια στάση στο χωριό Dar al Qamar...

Μιχάλης

23 Φεβ 23

Στις ακτές της Φοινίκης και στις κοιλάδες της εύφορης ημισελήνου

 

Το 2022 δεν μου πήγε καλά με ταξίδια αφού έκανα μόνο δύο στο εξωτερικό, ένα στην κατασκήνωση βάσης του Έβερεστ τον Απρίλιο κι ένα στο Ισραήλ τον Δεκέμβριο για το οποίο δεν έγραψα τίποτα στο blog. Έτσι αφού μπήκε το 2023 κανόνισα γρήγορα να πάω ένα ταξίδι σε μια χώρα που ήθελα εδώ και πολλά χρόνια να πάω αλλά πάντα κάτι συνέβαινε. Ή θα γινόταν πόλεμος, ή τρομοκρατική ενέργεια, ή θα τιναζόταν το λιμάνι στον αέρα με τέτοια ένταση σαν να έσκαγε ατομική βόμβα. Και αναφέρομαι βέβαια στην πολύπαθη χώρα του Λιβάνου με την πολύπαθη πρωτεύουσα την Βυρητό.

Έτσι το πρωί της 16ης Φεβρουαρίου με άλλους οκτώ ανθρώπους ανεβήκαμε σε ένα Airbus της Middle East Airlines με προορισμό την Βηρυτό. Σε αεροσκάφος της  Middle East Airlines είχα ξανανέβει για μια πτήση από Αθήνα για Κώ. Ήταν κάπου το 87-88, την ένδοξη εποχή του ορθόδοξου ΠΑΣΟΚ τότε που τα πληρώματα της Ολυμπιακής έκαναν απεργίες και η κυβέρνηση νοίκιαζε ξένα αεροσκάφη και πληρώματα για να σπάσει την απεργία.

Φτάνοντας στην Βυρητό μας περίμενε μία συνοδός με το λεωφορείο να μας πάρει να πάμε στο ξενοδοχείο. Αλλά στον δρόμο πέσαμε σε μποτιλιάρισμα σε δρόμο με νησίδα. Και τί κάνεις σ' αυτές τις περιπτώσεις; Ευτυχώς υπήρχε μία είσοδος για τον “αυτοκινητόδρομο” οπότε αρχίσαν όλοι να κάνουν αναστροφή για να μπουν ανάποδα στην είσοδο. Όλοι εκτός από εμάς που είχαμε λεωφορείο. Κι έτσι ενώ όλοι πήγαιναν ανάποδα στον παράδρομο της εισόδου εμείς πήραμε κανονικό μέτωπο αλλά κινηθήκαμε με την όπισθεν.

Την παραμονή του ταξιδιού είχα τσεκάρει την ισοτιμία ευρώ/λιβανέζικης λίρας στο διαδίκτυο και ήταν 1 ευρώ = 16.000 λίρες περίπου. Όταν φτάσαμε στις 13:30 η συνοδός στο λεωφορείο μας είπε ότι ήταν 1 ευρώ = 75.000 λίρες αφού δυό μέρες πριν η κυβέρνηση είχε υποτιμήσει το νόμισμα της χώρας. Όταν πήγαμε στο ανταλλακτήριο η ισοτιμία είχε ήδη πάει στις 82.000.

Την επόμενη μέρα κινηθήκαμε προς τον Βορρά της χώρας και ξεκινήσαμε τις επισκέψεις από την δεύτερη σε μέγεθος πόλη της χώρας, την Τρίπολη (στα 80 χλμ περίπου από την Βηρυτό) και συγκεκριμμένα από το κάστρο που είχε χτίσει σε μία από τις Σταυροφορίες ο Ρεϋμόνδος ο Δ' της Τουλούζης.

Το κάστρο, αν και κάποτε ήταν ακρόπολη, πρακτικά είναι μέσα στην πόλη πλέον και είχαμε θέα προς αυτή η οποία έχει όλα τα προβλήματα μιας αραβικής πόλης.

Στην συνέχεια πήγαμε στην πόλη Μπατρούν, η οποία στα ελληνικά λεγόταν Βοτρύς από τα αμπέλια που καλλιεργούσαν στην περιοχή, κι επισκεφθήκαμε τον Μαρωνίτικο ναό του Αγίου Στεφάνου.

Κάναμε και μερικές βόλτες στην πόλη....

... και συνεχίσαμε για την πόλη Βύβλο. Επισκεφθήκαμε τον αρχαιολογικό χώρο...

... την παλιά αγορά της πόλης (Σουκ)...

και καταλήξαμε στο μικρό λιμανάκι...

...όπου απολαύσαμε ένα καφέ βλέποντας την δύση του ηλίου.

Κάναμε μια τελευταία βόλτα στο Σούκ...

... κι επιστρέψαμε στην Βυρητό.

Μιχάλης

21 Φεβ 22